Con riêng của vợ có được hưởng di sản của cha dượng hay không?

Con riêng của vợ có được hưởng di sản của cha dượng hay không?

Câu hỏi:

Tôi tên là Hùng, sinh năm 1981 tại Tp. Hồ Chí Minh.

Kính nhờ Luật sư tư vấn trường hợp của gia đình tôi như sau: vào năm 1980 mẹ tôi kết hôn với ba tôi (có đăng ký kết hôn). Năm 1984 ba tôi mất, đến năm 1988 mẹ tôi tái hôn với ba dượng tôi (Ba dượng tôi có một con riêng - Chị Hà, sinh năm 1978, trước nay sống cùng với mẹ chị Hà, không theo dượng). Ba dượng và mẹ có một tài sản chung là căn nhà tại Quận 6, Tp. Hồ Chí Minh (tạo lập năm 1995). Ba dượng tôi qua đời vào tháng 3/2017, lúc còn sống ba dượng không lập di chúc. Nay con riêng của ba dượng tôi đòi chia di sản thừa kế. Tôi muốn hỏi: chị Hà không sống cùng ba dượng tôi, vậy chị có được hưởng thừa kế căn nhà trên hay không? Tôi là con riêng của mẹ nhưng tôi sống chung từ nhỏ với dượng, trong hộ khẩu dượng tôi đứng chủ hộ có ghi quan hệ với tôi là con, lúc còn sống dượng cũng nuôi dưỡng chăm sóc tôi như con đẻ của mình. Về phía tôi, từ năm 2005 đến nay tôi hàng tháng tôi đều đóng góp tiền sinh hoạt gia đình vì dượng và mẹ đã lớn tuổi, vậy tôi có được hưởng thừa kế căn nhà trên hay không? Nếu có, chúng tôi mỗi người được thừa hưởng bao nhiêu?   

Cảm ơn Luật sư đã dành thời gian tư vấn cho vụ việc của gia đình tôi, kính chúc Luật sư sức khỏe và thành công!

Giải đáp: Luật sư Hãng Luật Lâm Trí Việt tư vấn cho bạn như sau:

Theo quy định của pháp luật dân sự (Bộ luật dân sự 2015) về thừa kế thì mọi cá nhân đều bình đẳng về quyền hưởng di sản theo di chúc hoặc theo pháp luật, Trong trường hợp của gia đình bạn, do người cha dượng lúc còn sống không lập di chúc do đó tài sản của ông sẽ được chia theo pháp luật (Điều 650).

Di sản của người chết để lại bao gồm tài sản riêng của người chết và phần tài sản của người chết trong tài sản chung với người khác (Điều 612). Cha dượng và mẹ bạn cùng tạo lập được tài sản chung là căn nhà tại Quận 6, Tp. Hồ Chí Minh, do đó phần di sản của cha dượng trong căn nhà này được xác định là bằng ½ giá trị căn nhà (theo quy định tại Khoản 2, Điều 66 Luật hôn nhân gia đình 2014).

 Điều 651 Bộ luật dân sự 2015 quy định:

“1. Những người thừa kế theo pháp luật được quy định theo thứ tự sau đây:

a) Hàng thừa kế thứ nhất gồm: vợ, chồng, cha đẻ, mẹ đẻ, cha nuôi, mẹ nuôi, con đẻ, con nuôi của người chết;

…

2. Những người thừa kế cùng hàng được hưởng phần di sản bằng nhau.

3. Những người ở hàng thừa kế sau chỉ được hưởng thừa kế, nếu không còn ai ở hàng thừa kế trước do đã chết, không có quyền hưởng di sản, bị truất quyền hưởng di sản hoặc từ chối nhận di sản.”

Ngoài ra, Điều 654 Bộ luật dân sự 2015 cũng quy định: Con riêng và bố dượng, mẹ kế nếu có quan hệ chăm sóc, nuôi dưỡng nhau như cha con, mẹ con thì được thừa kế di sản của nhau và còn được thừa kế di sản theo quy định tại Điều 652 và Điều 653 của Bộ luật này.

Từ những quy định pháp luật mà chúng tôi đã đề cấp ở trên, thì chị Hà mặc dù không sống cùng cha dượng của bạn, nhưng đó là con đẻ của cha dượng bạn nên chị Hà được hưởng di sản cha dượng bạn để lại.

Còn trường hợp của bạn là con riêng và cha dượng, nếu giữa hai bên có quan hệ chăm sóc, nuôi dưỡng nhau như cha con thì được thừa kế di sản của nhau. Như vậy bạn cần xuất trình các chứng cứ để chứng minh cho việc giữa bạn và cha dượng có quan hệ chăm sóc, nuôi dưỡng nhau như cha con (Ví dụ như bạn có sổ hộ khẩu gia đình ghi quan hệ cha con, bạn có phụng dưỡng ông lúc tuổi già, xác nhận của địa phương nơi bạn cư trú, vv... ). khi bạn có đủ cơ sở để xác định quan hệ chăm sóc, nuôi dưỡng nhau như cha con thì bạn được hưởng một phần di sản thừa kế do cha dượng bạn để lại bằng với phần thừa kế mà các đồng thừa cùng hàng thừa kế đươc hưởng.

Khi chia di sản thừa kế ½ giá trị căn nhà nêu trên sẽ được chia đều cho các đồng thừa kế.